T/S Alan Phan
Cách đây 3 tháng, tâm hồn và thể xác tôi tràn đầy năng lượng và niềm tin vào tương lai cho cá nhân. Tôi vừa quyết định rời bỏ chức vụ và công việc ở Quỹ Viasa sau 12 năm gắn bó và ngồi vẽ ra một kế hoạch kinh doanh mới cho sự nghiệp. Tôi mơ mộng là mình có thể như Colonel Sanders của KFC; chỉ thành công ở tuổi trên 72 và tạo ra một tài sản có giá trị lớn hơn tất cà tài sản của cuộc đời làm ăn 75 năm trước đó.
Tôi say sưa lao đầu vào các ý tưởng sáng tạo, liên hệ lại các bạn đồng môn khắp thế giới, nhận và chia sẻ những phản hồi, nghiên cứu, đề nghị…, cũng như tìm đối tác và cộng tác viên phụ giúp. Tôi cũng bay đi nhiều nơi để thảo luận và thương lượng. Ngọn lửa mới bừng lên trong lòng tôi những niềm vui và hy vọng mới; cũng như những thất vọng khó tránh khi đào sâu vào bất cứ vấn đề nào. Tôi mất cân bằng trong việc chăm sóc phần cơ thể và tinh thần.
Một gặp gỡ tình cờ
Cho đến một buổi chiều…tôi gặp đồng chí vi rút “lạ”. (Muốn đặt tên là X nhưng sợ bị phạm húy). Không tên, không hình dạng, không cả chào hỏi, nàng vi rút đi vào đời tôi rất tự nhiên như người nhà…và chỉ vài giờ đồng hồ sau, tôi bò càng trên giường với ho hen, đờm mũi và một tình trạng tệ hơn những khi tình cùng tiền rủ nhau đi chơi …Tôi phải hủy chuyến đi Mỹ vào giữa tháng 11 và cho đến hôm nay, sau lễ Giáng Sinh, nàng vi rút vẫn lưu luyến bên tôi không muốn rời bỏ.
Ông bác sĩ tóc bạc phơ mắng tôi không tiếc lời. Ông lập đi lập lại những cảnh báo ông đã khuyên tôi hơn 15 năm trước. Rằng một thế quân bình trong thiên nhiên luôn hiện diện ở mọi nơi. Tất cả các lực xấu tốt đều có mặt và đều chung sống hòa bình nếu tương quan lực lượng cân bằng. Cho đến một ngày, khi phe ác hay phe thiện yếu đi, chiến tranh hay tranh chấp sẽ xẩy ra và kẻ mạnh sẽ thắng. Đôi khi là những con vi rút không tên cực kỳ hiểm độc, đôi khi là một môi trường sống vô cùng khắc nghiệt, đôi khi lại có thể là một hài hòa tuyệt diệu của tạo hóa. Nhìn ra xã hội, khi cái Ác lên ngôi, những tha hóa suy đồi vô cảm ngự trị. Khi Chân Thiện Mỹ là chỉ nam thì đó là thời cực thịnh của đạo đức thánh hiền.
Sức mạnh nội tại
Vì xao lãng chăm sóc cho sức mạnh nội tại của cơ thể và giữ vững sức đề kháng, tôi đã mời gọi các bác vi rút vào nhà tàn phá. Ông nói cứ nhìn 6 tháng qua, sức khỏe anh đã xuống cấp tồi tệ và giải pháp duy nhất là quên moị chuyện khác trong đời sống mà quay về chăm chú vào thân thể. Ông ra lệnh là 6 tháng tới, tôi không được đụng tay vào bất cứ dự án kinh doanh nào. Toàn thời gian, chỉ thuần túy tập luyện thân thể và theo một chương trình ăn uống bổ dưỡng trong lành. Sợ chết thì phải nghe lời ông bác sĩ già này vậy.
Tôi cũng đã suy nghĩ nhiều về sự so sánh của ông trong 15 năm qua và không có gì để phản bác. Nhưng đầu óc rảnh rang, tôi lại liện tưởng đến những tư duy về chuyện nhỏ là sức khỏe của cá nhân mình và một chuyện lớn hơn là sức khỏe của cả xã hội.
Nhìn ra xã hội
Mọi quốc gia lớn nhỏ mạnh yếu đều có một sức mạnh nội tại nào đó thể hiện qua các tài sản cứng mềm, cũng như những hình thức thế đứng trong thể chế kinh tế, chánh trị, quân sự hay văn hóa toàn cầu. Chúng tạo nên một sức đề kháng chống lại những tấn công làm suy yếu hệ thống và đôi khi tan rã chế độ quyền lực. Hiện nay, khi khối tư bản thắng thế, sức mạnh và tài sản kinh tế thường quyết định sự cân bằng lực lượng.
Khi nhìn lại mùa xuân Á Rập vừa rồi ,tôi nghĩ rằng các ông Mubarak hay Ghadafi chắc phải có cái nhìn sai lạc về khả năng đề kháng của chế độ các ông trước thực tại mới của tình hình thế giới và nội địa cúa Ai Cập hay Lybia thời đó. Sự sai lầm về nhận định và phân tích về kinh tế của các ông là những nguyên nhân chính gây sự đỗ vỡ cho sự nghiệp. Các ông quên rằng trong nền chánh trị toàn cầu của tư bản, thị trường quyết định tất cả và khi dân chúng lo sợ cho sự bất ổn về thu nhập hay an sinh xã hội, cùng những bất công của các giai cấp, là lúc họ bày tỏ sự bất mãn nhiều nhất.
Cuối cùng, kinh tế, không phải chánh trị, sẽ quyết định bàn cờ lịch sử. Các lãnh đạo Mỹ, Nhật, Âu, Úc và cả Trung Quốc đều hiểu rõ điều này.
Mối đe dọa thực sự
Và những nhóm được xếp hạng vào “các thế lực thù địch” cũng hiểu rõ điều này. Là cường quốc số 1 của thế giới, không quốc gia nào có nhiều thế lực thù địch như Mỹ. Từ những anh chị đánh võ mồm đến các tay ôm bom thứ thiệt, các nhóm thù địch Mỹ, trong và ngòai nước, nhiều hơn các vi rút trong những ống cống. Tuy nhiên, lãnh đạo Mỹ vẫn tự tại bình thản vì sức đề kháng nội tại khá cao trong đó sự ổn định của kinh tế và sự thỏa mãn của đa số người dân là hai yếu tố then chốt. Trong khi đó, qua sự che dấu và trốn tránh, chúng ta có thể thấy rõ sự yếu kém về sức đề kháng của xã hội Trung Quốc. Chỉ cần một vài con vi rút tình cờ gặp giữa đường, cả một hệ thống có thể nằm liệt giường như ông già Alan.
Nói cho cùng, ở bất cứ xã hội nào, cuộc sống con người vẫn vô cùng mong manh. Tôi nhìn những ngọn gíó đông cuốn đi không thương tiếc những chiếc lá xanh còn sót lại của mùa thu mà luôn ngỡ ngàng. Trong cái quân bình mong manh đó, chỉ cần một con vi rút không tên, không hình dạng…cũng đủ làm hoảng loạn cà một hệ thống mà ai củng cho là bền vững. Một chiếc máy tính mới toanh, một quân đội hùng mạnh bậc nhất, một hệ thống kiểm soát an toàn thật chặt chẽ.
Gần đây, người ta nói nhiều về ngày tận thế. Những kịch bản hấp dẫn là sự xâm lược của người ngoài hành tinh, thiên thể rơi từ vũ trụ, thiên tai của biến đổi khí hậu…Tôi thì lại cho rằng văn minh hiện nay của nhân loại (hay một vài chế độ nào đó) có thể bị chôn vùi trong cát bụi bằng những con vi rút rất bình thường của thiên nhiên, không tên, không hình dạng và không báo trước.
Alan Phan