Nước Mỹ bị dịch nạn Mập Phì và Tiểu Đường loại 2 trong suốt 30 năm cuối Thế Kỷ thứ 20. Đầu Thế Kỷ thứ 21, Y học Mỹ khám phá ra cơ chế của các chứng bệnh trên xãy ra do rối loạn các nội tiết tố của tế bào mỡ gây tích tụ mỡ trong các cơ quan đưa đến viêm và kháng insulin của Hội Chứng Biến Dưỡng với hậu quả là Ba Cao (cao đường, cao máu và cao mỡ).
.
Điều kỳ lạ là khi phân tích bản đồ của các dịch nạn Mập Phì và Tiểu Đường ở Mỹ, các khoa học gia thấy rằng dân Mỹ ở vùng núi cao độ và ở xứ lạnh ít bị ảnh hưởng bởi Mập Phì và Tiểu Đường loại 2 hơn người Mỹ ở vùng khí hậu nóng và cao độ ngang mặt biển hay thấp hơn.
Adult Obesity Prevalence Maps | Overweight & Obesity | CDC
Khoa học tiến bộ gần đây cho thấy có ba loại mỡ trong cơ thể: Mỡ Trắng ở dưới da, Mỡ Nội Tạng ở trong và chung quanh các cơ quan nội tạng và Mỡ Nâu ở quanh vai và cổ.
Tế bào mỡ trắng không hoạt động nhiều, do đó vô thưởng vô phạt. Phụ nữ có nhiều mỡ trắng hơn nam phái nhất là vùng mông đùi, khi có nhiều thì thân hình có hình Quả Lê dẫu có mập cũng vẫn mạnh khỏe.
Mỡ nội tạng tiết nhiều chất adipokines (nội tiết tố mỡ?) hoạt động mãnh liệt sẽ có hại cho cơ thể đưa đến viêm và kháng insulin trong các mô. Nguy hiểm nhất là khi mỡ tích tụ trong gan và dưới màng ruột gây bụng phì với thân hình Trái Táo rồi đưa đến các chứng Ba Cao và biến chứng tim mạch.
Mỡ nâu, trái lại, là loại mỡ hoạt động sinh nhiệt, đốt calorie, làm giảm trọng lượng cơ thể và ngăn ngừa được Hội Chứng Biến Dưỡng giúp cơ thể thon thẻ và lành mạnh.
Brown Fat: How to Increase, Thermogenesis, and More (healthline.com)
Cao độ có ảnh hưởng lớn đến giảm trọng lượng cơ thể và bớt mỡ tích tụ trong cơ thể:
Body Composition and Body Weight Changes at Different Altitude Levels: A Systematic Review and Meta-Analysis – PMC (nih.gov)
Khí hậu lạnh giúp cơ thể có thêm mỡ nâu để chống lạnh và giảm trọng lượng cơ thể:
Cool Temperature Alters Human Fat and Metabolism | National Institutes of Health (NIH)
Khí hậu nóng làm mất mỡ nâu:
How “brown fat” helps you cope with cold weather | NOVA | PBS
Trở lại phân tích bản đồ nước Mỹ chúng ta có thể thấy tại sao cư dân Colorado ít bị bệnh do biến dưỡng hơn các vùng khác và tại sao tỷ số mập phì thấp nhất ở Denver và cao nhất ở Houston. Dân Mỹ vùng Ngũ Đại Hồ (Minnesota, Wisconsin) có tuổi thọ cao hơn dân miền Nam (Louisiana, Mississippi).
Người vùng ôn đới đi nghỉ hè nơi nhiệt đới sẽ mất mỡ nâu. Người gốc Việt có cơ thể biến dưỡng thích ứng với nhiệt đới khi di cư qua hàn đới dễ mắc Hội Chứng Biến Dưỡng vì không có đủ mỡ nâu và thường tích tụ nhiều mở nội tạng hơn là dưới da. Có lẽ sau ba, bốn thế hệ ở ôn đới, cơ thể các hậu duệ gốc Việt sẽ thích ứng tốt hơn. Hy vọng là vậy.
Phạm Hiếu Liêm, MD
