Chủ Nhật, 13 tháng 7, 2014

Thượng viện Hoa Kỳ thông qua NQ về biển Đông, lên án TQ

Thái Bình
Người dân TPHCM tuần hành đòi Trung Quốc rút giàn khoan HD 981 ra khỏi vùng biển Việt Nam. Ảnh: Văn Nam.
(TBKTSG Online) - Với số phiếu thuận tuyệt đối Thượng nghị viện Hoa Kỳ hôm 10-7 đã thông qua Nghị quyết S. Res 412 lên án những hành vi của Trung Quốc gây hấn trên biển Đông, yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan Hải Dương 981 và phục hồi nguyên trạng của vùng biển này như trước ngày 1-5-2014.
 
Nghị quyết S. Res 412 “Về sử dụng hợp pháp vùng biển châu Á-Thái Bình Dương” đưa ra 4 yêu cầu của Thượng viện Hoa Kỳ và xác lập 5 chính sách của Hoa Kỳ tại khu vực này:
Theo nghị quyết, Thượng viện Hoa Kỳ
1- Lên án tất cả những hành động chèn ép, sử dụng vũ lực để ngăn cản quyền tự do hoạt động trong không phận quốc tế nhằm thay đổi hiện trạng hoặc gây mất ổn định vùng châu Á-Thái Bình Dương
2- Thúc giục Trung Quốc kiềm chế, không thực thi Vùng nhận dạng phòng không Đông Á (East Asia ADIZ) đã công bố, kiềm chế không có những hành vi gây hấn tương tự ở những nơi khác trong vùng châu Á-Thái Bình Dương.
3- Khen ngợi Nhật Bản và Hàn Quốc đã kiềm chế, và
4- Kêu gọi Trung Quốc rút giàn khoan HD 981 và những lực lượng hàng hải đi kèm ra khỏi vị trí hiện thời, kiềm chế không thực hiện những thủ đoạn hàng hải trái ngược với Công ước về Quy định quốc tế nhằm ngăn ngừa xung đột trên biển, trả biển Đông trở về trạng thái như đã từng tồn tại trước ngày 1-5-2014.
Về xác lập chính sách, Thượng viện Hoa Kỳ
1- Ủng hộ các đồng minh và đối tác trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
2- Phản đối những yêu sách chủ quyền đụng chạm đến quyền, tự do, và việc sử dụng hợp pháp vùng biển.
3- Xử lý tranh chấp mà không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực.
4- Ủng hộ sự phát triển các định chế khu vực để xây dựng sự hợp tác và tăng cường vai trò của luật pháp quốc tế, và
5- Bảo đảm tính liên tục của các hoạt động của Hoa Kỳ ở châu Á-Thái Bình Dương.
Nghị quyết tái khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ của Chính phủ Hoa Kỳ đối với quyền tự do lưu thông hàng hải và việc sử dụng phù hợp với luật pháp quốc tế vùng biển và vùng trời khu vực châu Á-Thái Bình Dương, đối với việc giải quyết một cách hòa bình theo con đường ngoại giao những tuyên bố và tranh chấp về lãnh thổ và hàng hải trong khu vực.
 
Nghị quyết được các thượng nghị sĩ của cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa đồng thuận với số phiếu thuận tuyệt đối.
Nghị quyết được đề xuất và bảo trợ vào giữa tháng 5-2014, một tuần sau khi Trung Quốc đưa trái phép giàn khoan HD 981 vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam trên biển Đông - bởi một nhóm các nghị sĩ tên tuổi của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, gồm các Thượng nghị sĩ (TNS) Robert Menendez (Dân chủ, New Jersey), Marco Rubio (Cộng hòa, Florida), Ben Cradin (Dân chủ, Massachusette), Jim Rich (Cộng hòa, Idaho), John McCain (Cộng hòa, Arizona), Patrick Leahy (Dân chủ, Vermont), Diane Feinstein (Dân chủ, California), John Cronyn (Cộng hòa, Texas)
So với dự thảo nghị quyết đề xuất hồi tháng 5-2014, bản nghị quyết S. Res 412 được Thượng viện Hoa Kỳ chính thức thông qua chỉ có một sửa đổi nhỏ nhằm minh định rằng Nghị quyết này không được coi là một lời tuyên chiến hoặc phê chuẩn việc sử dụng vũ lực.
"Hành động mới đây của Trung Quốc đưa một giàn khoan dầu khí, được hộ tống bởi nhiều tàu thuyền, kể cả tàu quân sự, vào vùng tranh chấp ở biển Đông ngoài khơi Việt Nam - cùng những chiến thuật gây hấn mà các tàu thuyền Trung Quốc sử dụng sau đó, kể cả việc đâm chìm các tàu thuyền Việt Nam - là chuyện gây rắc rối sâu sắc. Những hành động này đe dọa việc lưu chuyển tự do của thương mại toàn cầu trong một khu vực thiết yếu. Tuyên bố đơn phương của Trung Quốc về một vùng nhận dạng phòng không hồi tháng 11 năm ngoái và việc gây rối vẫn đang diễn ra với các tàu thuyền Nhật Bản chung quanh một vùng lãnh thổ do Nhật Bản quản lý trên biển Hoa Đông cũng đặt ra những câu hỏi nghiêm trọng về cách tiếp cận của Trung Quốc trong vấn đề an ninh khu vực", Nghị quyết khẳng định
Nguyên văn nghị quyết S. Res 412 (tiếng Anh) có thể xem tại đây.